بند دره بیرجند

بیرجند شهری تاریخی در دل بیابان کشور ایران است و یک کدام از بخش ها توریسم دوستداشتنی جمهوری اسلامی ایران به شمار میرود . بند دره که سدی تاریخی است یکی‌از مهم‌ترین جاذبه های تاریخی این شهر به حساب آورده می شود . عمر بند دره به آخرها زمان زندیه و اوایل عصر قاجار بر می‌گردد .

این بند که مهم‌ترین بند تاریخی و مطرح ترین بند کوهستانی شهر بیرجند است , به فرمان امیر شوکت ‌الملک در سال ۱۲۹۴ هجری قمری درست شده ‌است .

بند دره بیرجند

بنای این سد با پیروی از شیارهای کوه و در مطلوب ‌ترین نصیب دره تحت روی طبقات رسوبی کف رودخانه سازه شده‌است . ارتفاع تاج آن ۳۱ متر , پهنا تاج آن ۳ تا ۵ متر و طول آن حدود ۱۳ متر و ضخامت دیوار سد در نصیب مبنا به ۸ متر و در نصیب تاج از ۳ تا ۵ متر گوناگون است .

بند دره با مصالحی زیرا سنگ‌ های شکسته شده کوه ‌ها , خشت و آهک و در بعضا نقاط با ساروج تشکیل شده و با اعتنا به گذشت زمان ایستادگی نیکی از خویش نشان داده است . نمای بیرونی آن از خشت تشکیل‌شده شده‌است .

این بند یک بنا وزنی بوده و جهت تقویت دیواره‌ بند , پشت بند عظیمی احداث شده‌است . در اواسط دیواره بند محیط ‌ای عمودی به صورت چاه موجود هست که در هرمورد متر طول در راستای بند روزنه ‌ای درنظرگرفته شده که به درون بند روش دارااست .

بند دره بیرجند

آب این سد از نزولات جوى تامین مى ‏شود و در بدنه بند و در کنار صخره شرقى آن سرریزى درنظرگرفته شده ‏است که اضافی آب بند از روش آن به خارج مى ریزد و به مصرف کشاورزى مى ‏رسد . به غیر از بند دره دو بند دیگر به نام‏ هاى بند قدمت فرمانروا و بند النگ ( چارده ) هم در همین فن کوه موجود هست که از اثرها دوران قاجاریه مى ‏باشند .

رودخانه فصلی بند دره در مسیر جنبش خویش نقاط قشنگ و خوش آب و هوایی را بوجود آورده است که از مهمترین تفرجگاه های شهر بیرجند محسوب می گردند .

حالت مکانی

این بند یا این که سد در ۵ کیلومتری انتهای خیابان معلم بیرجند در بین حرفه کوه جنوب این شهر به اسم فن کوه باقران واقع شده‌است .

روش ارتباطی آن از بیرجند , از روش خیابان پاسداران بیرجند قابلیت پذیر است .